YouTube: https://youtu.be/j2NhNUvp4qc
Chú Giải II Cô-rinh-tô 3:1-18
Giao Ước Cũ và Giao Ước Mới
Huỳnh Christian Timothy
Huỳnh Christian Priscilla
Kính mời quý con dân Chúa dành thời gian nghe bài giảng này, có nhiều thí dụ và giải thích chi tiết hơn là phần bài viết.
Bấm vào nút “play” ► dưới đây để nghe
Bấm vào nút “play” ► dưới đây để nghe
Bấm vào một trong các nối mạng dưới đây để nghe hoặc tải xuống mp3 bài giảng này:
- OpenDrive: Bấm vào đây
- SoundCloud: Bấm vào đây
- MediaFire: Bấm vào đây
Bấm vào một trong các nối mạng dưới đây để tải xuống bài viết pdf:
- Amazon Drive: Bấm vào đây
- MediaFire: Bấm vào đây
- OpenDrive: Bấm vào đây
“Bởi đó, Ngài là Đấng Trung Bảo của Giao Ước Mới để sự chết của Ngài trở thành sự cứu chuộc những sự vi phạm dưới giao ước trước, để những ai đã được kêu gọi thì họ nhận được lời hứa về cơ nghiệp vĩnh hằng.” (Hê-bơ-rơ 9:15).
Trước khi chúng ta cùng nhau tìm hiểu về nội dung của II Cô-rinh-tô đoạn 3, là lời dạy về những người phục vụ Giao Ước Mới, chúng ta hãy cùng nhau ôn lại sự giống nhau và khác nhau giữa Giao Ước Cũ và Giao Ước Mới.
Khi chúng ta đọc Thánh Kinh, chúng ta thấy Thánh Kinh được chia thành hai phần: Cựu Ước và Tân Ước. Cựu Ước và Tân Ước là hai danh từ Hán Việt. Cựu có nghĩa là cũ. Tân có nghĩa là mới. Ước có nghĩa là giao ước. Phần Cựu Ước là Lời Chúa được viết ra trong thời kỳ Giao Ước Cũ và phần Tân Ước là Lời Chúa được viết ra trong thời kỳ Giao Ước Mới.
Thời kỳ Giao Ước Cũ bắt đầu từ khi Mười Điều Răn và luật pháp của Đức Chúa Trời được ban truyền cho loài người, qua dân I-sơ-ra-ên, tại núi Si-na-i, vào năm 1446 TCN (Trước Công Nguyên). Thời kỳ Giao Ước Cũ kết thúc khi thời kỳ Giao Ước Mới bắt đầu.
Giao Ước Mới được thiết lập vào ngày Lễ Vượt Qua năm 27, khi Đức Chúa Jesus Christ thiết lập Lễ Tiệc Thánh, trên núi Si-ôn, trong thành Giê-ru-sa-lem. Giao Ước Mới bắt đầu có hiệu lực sau đó vài tiếng đồng hồ, khi Đức Chúa Jesus Christ bị đóng đinh và chết trên thập tự giá, thay cho loài người, hoàn thành các điều khoản trong Cựu Ước. Giao Ước Mới sẽ kết thúc vào cuối thời kỳ Vương Quốc Ngàn Năm.
Giao Ước là sự cam kết giữa hai hay nhiều bên về bổn phận và trách nhiệm của mỗi bên đối với nhau. Giao Ước Cũ và Giao Ước Mới trong Thánh Kinh đều là sự cam kết giữa Đức Chúa Trời và loài người [1], [2].
Giao Ước Cũ
1. Giao Ước Cũ do Đức Chúa Trời thiết lập với loài người qua dân I-sơ-ra-ên, mà người đại diện cho loài người là Môi-se. Nhiều người hiểu lầm rằng, Giao Ước Cũ chỉ dành riêng cho dân I-sơ-ra-ên. Nhưng Lời Chúa đã dạy rõ, Giao Ước Cũ cũng bao gồm các dân tộc không thuộc dân I-sơ-ra-ên:
“Cùng một luật pháp dùng cho người bản xứ và khách ngoại bang kiều ngụ giữa các ngươi.” (Xuất Ê-díp-tô Ký 12:49).
“Các ngươi sẽ có cùng một phán quyết dùng cho khách ngoại bang hoặc người bản xứ. Vì Ta là Đấng Tự Hữu Hằng Hữu, Thiên Chúa của các ngươi.” (Lê-vi Ký 24:22).
“Cùng một luật lệ cho hội chúng các ngươi và cho khách ngoại bang kiều ngụ giữa các ngươi. Một luật lệ đời đời cho các thế hệ của các ngươi; cho các ngươi cũng như cho khách ngoại bang, trước mặt Đấng Tự Hữu Hằng Hữu. Sẽ cùng một luật pháp và một phán quyết dùng cho các ngươi và khách ngoại bang kiều ngụ với các ngươi.” (Dân Số Ký 15:15-16).
“Con của người dân ngoại kết hiệp cùng Đấng Tự Hữu Hằng Hữu chớ nên nói rằng: Đấng Tự Hữu Hằng Hữu chắc sẽ biệt ta ra khỏi dân Ngài… ” (Ê-sai 56:3).
“Các con của người dân ngoại kết hiệp cùng Đấng Tự Hữu Hằng Hữu, để phụng sự Ngài, để yêu danh của Đấng Tự Hữu Hằng Hữu, để làm các tôi tớ của Ngài, là tất cả những người giữ ngày Sa-bát không làm ô uế nó, và giữ lời giao ước của Ta…” (Ê-sai 56:6).
2. Giao Ước Cũ bao gồm Mười Điều Răn của Đức Chúa Trời, như đã được chép trong Xuất Ê-díp-tô Ký 20:1-17, và được lập lại trong Phục Truyền Luật Lệ Ký 5:6-21, cùng với các luật lệ được ghi chép trong các sách từ Xuất Ê-díp-tô Ký cho đến Phục Truyền Luật Lệ Ký.
3. Mười Điều Răn của Đức Chúa Trời do chính Đức Chúa Trời ghi chép trên hai bảng đá, được gọi là “Giao Ước” và “Mười Lời” (Xuất Ê-díp-tô Ký 34:28; Phục Truyền Luật Lệ Ký 4:13; 10:4). Nói cách khác, Mười Điều Răn của Đức Chúa Trời chính là giao ước với mười điều khoản nền tảng.
4. Các luật lệ nhằm giải thích và triển khai ý nghĩa của Mười Điều Răn, hướng dẫn cách thức vâng giữ Mười Điều Răn, đưa ra hình phạt dành cho kẻ vi phạm. Thí dụ, các luật lệ về nghi thức thờ phượng Đức Chúa Trời thì giải thích và triển khai ý nghĩa của bốn điều răn đầu trong Mười Điều Răn. Các luật lệ được gọi chung là “luật pháp của Môi-se”, vì do Môi-se theo lệnh của Đức Chúa Trời ghi chép vào một cuốn sách, gọi là Sách Luật Pháp. Các luật lệ trong Sách Luật Pháp được chia thành luật về hình sự, luật về dân sự, và luật về sự thờ phượng Đức Chúa Trời.
5. Mười Điều Răn của Đức Chúa Trời và luật pháp của Môi-se được gọi chung là luật pháp của Đức Chúa Trời, vì đều là những quy định của Đức Chúa Trời; còn được gọi tắt là luật pháp.
6. Về phía Đức Chúa Trời, Ngài ban phước cho những ai vâng giữ các điều răn của Ngài và hình phạt những ai vi phạm các điều răn của Ngài, y theo luật pháp của Ngài.
7. Về phía loài người, họ có bổn phận vâng giữ Mười Điều Răn của Đức Chúa Trời và các luật lệ trong Sách Luật Pháp. Ai vi phạm sẽ bị hình phạt.
Thánh Kinh gọi sự vi phạm Mười Điều Răn của Đức Chúa Trời là tội lỗi. Một người có thể giữ trọn Mười Điều Răn của Đức Chúa Trời theo hình thức bên ngoài nhưng trong lòng người ấy vẫn có thể vi phạm. Thí dụ đối với điều răn thứ sáu: “Ngươi sẽ không ngoại tình”; một người có thể không có hành động ngoại tình nhưng có tư tưởng ngoại tình. Có tư tưởng ngoại tình tức là phạm tội ngoại tình:
“Nhưng Ta nói với các ngươi rằng: Bất cứ ai nhìn một người đàn bà mà ham muốn nàng, thì trong lòng người ấy đã phạm tội ngoại tình cùng nàng rồi.” (Ma-thi-ơ 5:28).
Sự vâng giữ Giao Ước Cũ hay Mười Điều Răn của Đức Chúa Trời phải là sự vâng giữ từ trong lòng cho đến hành động bên ngoài. Sự hướng về tội ác trong lòng cũng chính là sự phạm tội:
“Nếu trong lòng tôi, tôi hướng về tội ác, Chúa sẽ chẳng nghe tôi.” (Thi Thiên 66:18).
Mười Điều Răn của Đức Chúa Trời luôn luôn là tiêu chuẩn Đức Chúa Trời dùng để phán xét loài người trong mọi thời đại. Trong Kỳ Tận Thế, Đức Chúa Trời sẽ phán xét toàn thế gian bằng Mười Điều Răn của Ngài, đã được cất giữ trong Rương Giao Ước, ở trên trời:
“Rồi, Đền Thờ của Đức Chúa Trời được mở ra ở trên trời. Rương Giao Ước của Ngài được thấy trong đền thờ của Ngài. Có những chớp nhoáng, những âm thanh, và những sấm vang, cùng cơn động đất và mưa đá lớn.” (Khải Huyền 11:19).
Sự vi phạm bất cứ điều răn nào cũng là sự phạm tội nghịch lại Đức Chúa Trời. Người vi phạm phải bị hình phạt cho mỗi sự vi phạm và phải bị phân rẽ khỏi Đức Chúa Trời cho đến đời đời; vì đã xúc phạm Đấng Đời Đời.
Nhiều giáo hội tự xưng là Hội Thánh của Chúa nhưng lại giảng dạy rằng, Mười Điều Răn của Đức Chúa Trời chỉ dành riêng cho dân I-sơ-ra-ên và chỉ áp dụng trong thời Cựu Ước. Tuy nhiên, chính Đức Chúa Jesus Christ, là Đấng thiết lập Giao Ước Mới, dạy rằng, phải vâng giữ các điều răn ấy thì mới được vào trong sự sống đời đời (Ma-thi-ơ 19:16-19). Và chính sự kiện Rương Giao Ước của Đức Chúa Trời được nhìn thấy trong Đền Thờ của Đức Chúa Trời ở trên trời, trong Kỳ Tận Thế, giúp cho chúng ta hiểu rằng, Đức Chúa Trời sẽ dùng Mười Điều Răn của Ngài, do chính tay Ngài viết trên hai bảng đá, để phán xét muôn dân trên đất. Đó là sự phán xét những kẻ sống. Rồi cuối thời kỳ Vương Quốc Ngàn Năm là sự phán xét những kẻ đã chết trong tội (Khải Huyền 20:11-15).
Nếu Mười Điều Răn của Đức Chúa Trời chỉ áp dụng cho dân I-sơ-ra-ên và không áp dụng trong thời Tân Ước, thì Đức Chúa Trời lấy tiêu chuẩn gì để định tội các dân tộc không phải I-sơ-ra-ên? Đức Chúa Trời lấy tiêu chuẩn gì để định tội mọi người trong thời Tân Ước? Chẳng phải loài người sống trong thời Tân Ước tha hồ vi phạm Mười Điều Răn mà không bị kể là phạm tội?
Tà giáo trong các giáo hội mang danh Chúa đã khiến cho hàng tỷ người xưng nhận mình là người tin nhận Chúa, người thờ phượng Chúa, mà vẫn cứ sống trong sự vi phạm Mười Điều Răn của Đức Chúa Trời.
Làm thế nào Đức Chúa Trời đưa Rương Giao Ước có chứa hai bảng đá ghi chép Mười Điều Răn của Ngài, từ Đền Thờ ở trên đất vào Đền Thờ ở trên trời, thì Thánh Kinh không cho chúng ta biết. Nhưng nếu Đức Chúa Jesus Christ có thể ném thân thể xác thịt đang sống của AntiChrist và tiên tri của AntiChrist, từ thế giới vật chất vào trong hỏa ngục của thế giới thuộc linh (Khải Huyền 19:20), thì việc Đức Chúa Trời đem Rương Giao Ước từ trên đất vào trong thiên đàng không có gì là khó hiểu.
Giao Ước Mới
1. Giao Ước Mới do Đức Chúa Trời thiết lập với loài người qua dân I-sơ-ra-ên, mà người đại diện cho loài người là Đức Chúa Jesus Christ.
2. Trong khi Giao Ước Cũ không có Đấng Trung Bảo thì Giao Ước Mới có Đức Chúa Jesus Christ là Đấng Trung Bảo giữa Đức Chúa Trời và loài người. Trong vai trò Đấng Trung Bảo, Đức Chúa Jesus Christ là người dùng chính mạng sống của mình để bảo chứng cho sự giao ước được hai bên thi hành chính xác và trọn vẹn [3].
3. Giao Ước Mới vẫn giữ nguyên nền tảng của Giao Ước Cũ là Mười Điều Răn của Đức Chúa Trời. Nghĩa là loài người vẫn có bổn phận vâng giữ trọn vẹn Mười Điều Răn của Đức Chúa Trời. Vì sự vâng giữ Mười Điều Răn của Đức Chúa Trời dẫn đến sự sống đời đời (Ma-thi-ơ 19:16-19).
4. Giao Ước Mới có thêm Điều Răn Mới của Đức Chúa Jesus Christ và Điều Răn Nên Thánh của Đức Thánh Linh:
“…Các ngươi hãy yêu lẫn nhau. Như Ta đã yêu các ngươi thế nào, thì các ngươi cũng hãy yêu lẫn nhau thế ấy.” (Giăng 13:34).
“Hãy kiêng ăn của cúng thần tượng, máu, thú vật chết ngạt, và tránh sự tà dâm…” (Công Vụ Các Sứ Đồ 15:29).
5. Giao Ước Mới có thêm điều khoản: Mọi hình phạt về sự vi phạm Mười Điều Răn của Đức Chúa Trời đều được Đức Chúa Jesus Christ gánh thay cho toàn thể loài người, bằng cách chịu bị đóng đinh và chết trên thập tự giá (Ma-thi-ơ 26:28; Lu-ca 22:20; I Cô-rinh-tô 11:25; Hê-bơ-rơ 9:15). Bất cứ tội nhân nào thật lòng ăn năn tội và tin nhận sự chết chuộc tội của Đấng Christ thì người ấy được Đức Chúa Trời tha thứ mọi tội lỗi, tái sinh người ấy thành một người mới trong Đức Chúa Jesus Christ; được Đức Chúa Jesus Christ làm cho sạch tội; được Đấng Thần Linh ngự vào trong thân thể của người ấy và ban cho năng lực của Thiên Chúa, để người ấy thắng mọi cám dỗ và sống thánh khiết trong nếp sống mới.
6. Giao Ước Mới bỏ đi các luật lệ về nghi thức thờ phượng Đức Chúa Trời có tính cách hình bóng. Trong Giao Ước Mới, con dân Chúa thờ phượng Đức Chúa Trời trong thần trí, trong lẽ thật; thân thể của mỗi con dân Chúa là Đền Thờ của Thiên Chúa; mỗi con dân Chúa là một thầy tế lễ của Đức Chúa Trời.
“Nhưng giờ đến và là bây giờ, khi những người thờ phượng thật sẽ thờ phượng Đức Cha trong thần trí và trong lẽ thật. Vì Đức Cha tìm kiếm những người thờ phượng Ngài như vậy. Đức Chúa Trời là Thần. Những người thờ phượng Ngài phải thờ phượng trong thần trí và trong lẽ thật.” (Giăng 4:23-24).
“Các anh chị em chẳng biết rằng, các anh chị em là Đền Thờ của Thiên Chúa và Đấng Thần Linh của Đức Chúa Trời ở trong các anh chị em sao? Nếu có ai phá hủy Đền Thờ của Đức Chúa Trời thì Đức Chúa Trời sẽ phá hủy người ấy. Vì Đền Thờ của Đức Chúa Trời là thánh, ấy là các anh chị em.” (I Cô-rinh-tô 3:16-17).
“Các anh chị em chẳng biết rằng, thân thể của các anh chị em là Đền Thờ của Đức Thánh Linh, Đấng đang ngự trong các anh chị em, là Đấng mà các anh chị em có từ Thiên Chúa, và các anh chị em chẳng phải thuộc về chính mình sao? Vì các anh chị em đã được mua chuộc bằng giá cao rồi; nên hãy tôn vinh Đức Chúa Trời trong thân thể của các anh chị em và trong tâm thần của các anh chị em, là các sự thuộc về Đức Chúa Trời.” (I Cô-rinh-tô 6:19-20).
“Nhưng các anh chị em là dòng dõi được lựa chọn, là chức thầy tế lễ của nhà vua, là dân tộc thánh, là dân thuộc về Ngài, để cho các anh chị em rao giảng sự trọn lành của Đấng đã gọi các anh chị em ra khỏi sự tối tăm, vào trong sự sáng láng lạ lùng của Ngài.” (I Phi-e-rơ 2:9, đối chiếu với Khải Huyền 1:6).
7. Giao Ước Mới kết hiệp các dân tộc khác làm một với dân I-sơ-ra-ên thành Hội Thánh của Đức Chúa Trời trong Đức Chúa Jesus Christ. Sự kết hiệp đó chỉ có hiệu lực kể từ khi Hội Thánh được thành lập vào ngày Lễ Ngũ Tuần năm 27, cho đến khi Đấng Christ trở lại giữa chốn không trung để đem Hội Thánh ra khỏi thế gian, vào trong thiên đàng. Sau thời điểm ấy, những người tin nhận Giao Ước Mới sẽ trở thành công dân của Vương Quốc Ngàn Năm.
Như vậy, mặc dù Giao Ước Mới thay thế Giao Ước Cũ nhưng trong Giao Ước Mới bao gồm nền tảng và các nguyên tắc của Giao Ước Cũ. Nền tảng đó chính là Mười Điều Răn của Đức Chúa Trời. Các nguyên tắc là: ai vâng giữ Mười Điều Răn thì được Đức Chúa Trời ban phước, ai vi phạm Mười Điều Răn thì bị Đức Chúa Trời hình phạt. Riêng trong Giao Ước Mới có thêm nguyên tắc, ai thật lòng ăn năn tội, tức ăn năn về sự vi phạm Mười Điều Răn của Đức Chúa Trời, và tin nhận sự chết chuộc tội của Đức Chúa Jesus Christ, thì người ấy được thoát khỏi hình phạt của sự phạm tội. Người ấy được Đức Chúa Trời tái sinh, được Đức Chúa Jesus Christ làm cho sạch tội, và được Đức Thánh Linh ban cho thánh linh để có thể vâng giữ các điều răn của Thiên Chúa.
Lời phán của Đức Chúa Jesus Christ cho thấy, nền tảng và các nguyên tắc của Giao Ước Cũ vẫn còn nguyên trong Giao Ước Mới:
“Vì Ta phán với các ngươi, thật, cho đến khi trời và đất qua đi, một chấm hay một nét sẽ không qua đi trong luật pháp, cho đến khi mọi sự được trọn.” (Ma-thi-ơ 5:18).
Chỉ có các luật lệ về nghi thức thờ phượng Đức Chúa Trời trong Giao Ước Cũ là được đổi mới, vì Đấng Christ là sinh tế chuộc tội một lần đủ cả cho toàn thể loài người, vì thân thể của mỗi con dân Chúa là Đền Thờ Thiên Chúa, và mỗi con dân Chúa là một thầy tế lễ, thờ phượng Đức Chúa Trời trong thần trí và trong lẽ thật.
Giao Ước Cũ văn bản hóa các điều răn và luật pháp của Thiên Chúa, là những điều trước đó Đức Chúa Trời đã đặt để trong thần trí của loài người, gọi là lương tâm (Rô-ma 1:19-20). Văn bản hóa là biến những điều đã biết thành chữ viết. Đồng thời, Giao Ước Cũ còn chỉ ra rằng, loài người không thể dùng sức riêng để vâng giữ trọn vẹn các điều răn và luật pháp của Đức Chúa Trời, từ trong ý tưởng cho đến lời nói và hành động.
Giao Ước Mới được thiết lập trở lại trong thần trí của những người được ở trong Giao Ước Mới (Hê-bơ-rơ 8:10); và ban cho họ thánh linh của Thiên Chúa để họ có năng lực vâng giữ các điều răn và luật pháp của Đức Chúa Trời, cùng Điều Răn Mới của Đức Chúa Jesus Christ và Điều Răn Nên Thánh của Đức Thánh Linh. Những người được ở trong Giao Ước Mới là những người thật lòng ăn năn tội, hoàn toàn tin nhận sự chết chuộc tội của Đức Chúa Jesus Christ, và hết lòng sống theo Lời Chúa là Thánh Kinh. Hiện nay, những người ấy còn được ở trong Hội Thánh của Chúa. Những người được ở trong Giao Ước Mới sau khi Chúa cất Hội Thánh ra khỏi thế gian, thì được trở thành công dân của Vương Quốc Ngàn Năm. Cuối thời kỳ Vương Quốc Ngàn Năm, những ai vẫn đứng vững trong đức tin thì sẽ trở thành công dân của Vương Quốc Đời Đời, trong trời mới, đất mới.
Cảm tạ Đức Chúa Trời, vì Ngài đã ban cho loài người Giao Ước Mới khi loài người không thể vâng giữ Giao Ước Cũ.
Nguyện Đức Thánh Linh dẫn chúng ta vào trong mọi lẽ thật của Lời Chúa (Giăng 16:13). Nguyện Lời Chúa thánh hóa chúng ta (Giăng 17:17). Nguyện Đức Chúa Trời Thành Tín của Sự Bình An giữ cho tâm thần, linh hồn, và thân thể xác thịt của mỗi một chúng ta đều được nên thánh trọn vẹn, không chỗ trách được (I Tê-sa-lô-ni-ca 5:23), sẵn sàng cho sự đến của Đức Chúa Jesus Christ, Cứu Chúa Yêu Dấu của chúng ta. A-men!
Huỳnh Christian Timothy
Huỳnh Christian Priscilla
22/08/2020
Ghi Chú
[1] https://timhieutinlanh.com/thanhoc/cac-giao-uoc-cua-duc-chua-troi/
[2] https://timhieuthanhkinh.com/chu-giai-ga-la-ti-3_15-29/
[3] https://timhieuthanhkinh.com/chu-giai-i-ti-mo-the-2_1-15/
Karaoke Thánh Ca: “Xin Ngài Ban Cho”
https://karaokethanhca.net/xin-ngai-ban-cho/
Thánh Kinh Việt Ngữ Bản Hiệu Đính 2012: Các câu Thánh Kinh được trích dẫn trong bài này là theo Thánh Kinh Việt Ngữ Bản Hiệu Đính 2012. Đây là bản Thánh Kinh Việt Ngữ trên mạng, đang trong tiến trình hiệu đính để hoàn thành Thánh Kinh Việt Ngữ Bản Dịch Ngôi Lời. Quý con dân Chúa có thể đọc tại đây: https://thewordtoyou.net/bible/.
- Các chữ nằm trong hai dấu { } không có trong nguyên văn của Thánh Kinh, nhưng được hàm ý theo cấu trúc của văn phạm tiếng Hê-bơ-rơ và tiếng Hy-lạp.
- Các chữ nằm trong hai dấu [ ] không có trong nguyên văn của Thánh Kinh, đó là chú thích của người dịch.
Những sách nào đã được hiệu đính hoàn toàn sẽ được đăng tại đây: https://christ.thanhkinhvietngu.net/.